Een bevinkje klinkt niet als iets waar je huis van kapot gaat. Beetje gerinkel van glazen misschien. Ook nogal overdreven om na een bevinkje alle bruggen te controleren op schade. In werkelijkheid was het bevinkje de op twee na zwaarste aardbeving ooit gemeten in de provincie Groningen.

Een dag na het misleidende ‘bevinkje’ van Wiebes adviseert het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) de versterking van de Groningse huizen aan te pakken als een crisis. Niets bevinkje. Tienduizend mensen hebben door de aardbevingen zoveel stress dat ze gezondheidsklachten hebben. ‘De schade leidt tot maatschappelijke ontwrichting’, schrijft het SodM. Daar is geen woord Frans bij. Sterker nog, het woord crisis dekt volgens de Van Dale precies de lading: een gevaarlijke toestand. Hulde aan de toezichthouder die de situatie in Groningen in het juiste perspectief zet. Woorden bepalen nu eenmaal of we iets als een probleem zien.

Dat is precies de reden dat de Britse krant The Guardian besloot zijn woordgebruik aan te passen bij berichtgeving over het klimaat. Niet langer schrijven over klimaatverandering maar over klimaatcrisis. ‘Het vriendelijke woord klimaatverandering past niet bij de ramp voor de mensheid waarop we afstevenen,’ schrijft de redactie.

Omgekeerd kunnen woorden de zaken ook compleet uit hun verband rukken. Staatssecretaris Harbers stapte op omdat in de categorie ‘overig’ van een rapportage over asielcriminaliteit 31 zaken van moord en doodslag verstopt zouden zitten. Dat bleek uiteindelijk één geval van doodslag door zelfverdediging. Natuurlijk moeten bewindslieden transparant zijn. Maar het debat werd bepaald door de verkeerde veronderstelling dat ruim 30 asielzoekers betrokken waren bij zware misdrijven.

Neutrale berichtgeving is een illusie. Taalgebruik beïnvloedt onze blik op het nieuws. We moeten ons daarvan bewust zijn. Om ons geen probleem te laten aanpraten als het er niet is. Maar zeker ook om niet in slaap te worden gesust als we juist wakker moeten blijven. Want als we het beest niet bij de naam noemen krijgt het probleem nooit de aandacht die het verdient.

Deze column is oorspronkelijk verschenen in het Financieel Dagblad en is voor FD-abonnees ook te lezen via https://fd.nl/auteur/femke-de-vries.