Het eerste dat ik zie als ik de trappen oploop van metrostation Tempelhof in Berlijn zijn een sjofele kapperszaak en een pizzeria die er ook niet al te fris uitzien. Verder veel grijze huurkazernes langs een vierbaansweg. Toch is de kans groot dat deze buurt over een paar jaar de hipste wijk van Berlijn is. Na jaren steggelen werd het voormalige vliegveld Tempelhof een groot stadspark waar heel trendy Berlijn in het weekend fietst of skate. De aanwezigheid van veel voordelige woonruimte biedt eindeloze mogelijkheden voor projectontwikkelaars. Niets staat een razendsnelle ontwikkeling van dit stadsdeel meer in de weg. Alleen de Starbucks ontbreekt nog.
En juist dat is volgens Harvard-onderzoekers een indicator voor stadsontwikkeling. Waar een café van Starbucks verrijst, stijgt de prijs van onroerend goed. Of Starbucks nu de aantrekkingskracht van de wijk verhoogt of dat Starbucks komt zodra mensen meer te besteden hebben, is niet helemaal duidelijk.
Je hoeft niet helderziend te zijn om te weten dat een investering in het Berlijnse Tempelhof lucratief is. Maar dat is niet altijd zo duidelijk. Hoe weten Starbucks en andere partijen wat straks ‘the place to be’ is? Voor wie niet helderziend is, bestaat er nog onze digitale voetafdruk.
‘De hippe millennial wordt door social media onbedoeld een ‘influencer’ van de vastgoedmarkt.’
Sociale-mediaplatforms weten precies hoe mensen zich door de stad bewegen. Wie gebruik maakt van Facebook of Instagram laat zijn locatie achter. Als je dan ook nog online zoekt naar sneakers van een merk in opkomst, luistert naar hippe afspeellijsten en berichten uitwisselt met net zo flitsende vrienden, laat je een spoor achter dat perfect laat zien welke wijken meer in trek zijn dan andere. Zo wordt de koffiedrinkende millennial onbedoeld een ‘influencer’ van de vastgoedmarkt. Iemand die door zijn gedrag bepaalt welke wijken populair zijn.
In Berlijn protesteerden op 1 mei duizenden mensen tegen huurverhoging. Volgens plaatselijke makelaars ontstaan de hogere huren doordat jonge mensen in dezelfde hippe wijk willen wonen. Dat is niets nieuws. Maar het wordt investeerders door het digitale spoor dat we achterlaten, wel heel makkelijk gemaakt om snel te zien waar de nieuwe hotspot in de stad is. En dat is niet per se handig voor wie betaalbaar wil blijven wonen. Het is zo’n voorbeeld dat laat zien dat we zuinig moeten zijn met onze digitale voetafdruk.
Deze column is trouwens gepost vanuit een café in de regio Utrecht. Zonder enig effect op de prijs van onroerend goed vermoed ik. Daar ben ik dan weer niet hip genoeg voor. Gelukkig maar voor de mensen in de buurt.
Deze column is oorspronkelijk verschenen in het Financieel Dagblad en is voor FD-abonnees ook te lezen via https://fd.nl/auteur/femke-de-vries.
Auteur: Femke de Vries, managing partner bij &samhoud, bijzonder hoogleraar toezicht aan de RUG en oud-bestuurslid van toezichthouder AFM. Reageer via expert@fd.nl.
6/5/2019 
